Het fotoboek ‘Geleen zoals het vroeger was’ verschijnt pas 20 april. Maar nu al wordt gewerkt aan deel twee. „We weten dat er veel vraag is naar boeken met beelden van vroeger”, zegt Ad Hoogenboom van de Heemkundevereniging Geleen.
De drie delen van Geleen in oude ansichten die jaren geleden verschenen in de boekenserie Europese Bibliotheek-Zaltbommel, onderstrepen die stelling. Hiervan werden meer dan duizend exemplaren verkocht. „Ook vragen regelmatig mensen die bijvoorbeeld een Facebook-pagina over Geleen maken of wij foto’s hebben die ze mogen gebruiken”, zegt Pierre Vossen. „Maar die foto’s zijn onderdeel van ons bestaan als vereniging. Dat vergeten die mensen soms.”
Archief
De Heemkundevereniging Geleen heeft een archief met zo’n dertigduizend foto’s, waarvan er veel inmiddels zijn gedigitaliseerd. In 2016 is nog gewerkt aan het scannen van 180 foto’s uit de jaren ’20 en ’30 van de vorige eeuw. Ze staan op glasplaatjes, die ooit bij de vereniging zijn afgegeven. De meeste van deze oude beelden zijn nog nooit gepubliceerd.
Niet vreemd dus dat ter gelegenheid van het veertigjarig bestaan de Heemkundevereniging Geleen in 2019 een fotoboek uitbrengt: Geleen zoals het vroeger was. Anders dan bij de eerdere boeken met ansichten komt bij iedere foto nu meer tekst te staan om de beelden te duiden.
Herinneringen
„Dat brengt allerlei herinneringen naar boven”, zegt Vossen. Zo is er een foto van de steenberg van de mijn Maurits. „Die berg heeft in 1937 in brand gestaan. Daarnaast stond destijds een steenfabriek. Van het slik van de steenberg werden stenen gebakken. Half Geleen is met die stenen gebouwd.”
„We hebben 144 foto’s uitgezocht, verdeeld over alle wijken van Geleen”, zegt Hoogenboom, die samen met Vossen en Hub Kitzen het boek samenstelt. De oudste foto is van de Geleense Dorpsstraat uit 1899. De jongste is uit 1974: de sloop van de schachttorens van de Maurits.
Panorama
Soms is duidelijk wie de foto’s heeft gemaakt. Zo legde de Geleense verkeersbrigadier Hunscheidt in de jaren ’50 verkeersongelukken vast. Maar hij maakte vanaf het raadhuis ook een panoramafoto in alle windrichtingen. „Dat heeft hij zo goed gedaan, dat ik die met de computer nu aan elkaar kan plakken, zodat je helemaal rond kunt kijken”, zegt Vossen.
De herkomst van de foto’s op glasplaten is onbekend. Vermoed wordt dat Teun Bakker, vader van oud-huisarts Klaas Bakker, ze gemaakt heeft. Hij was destijds ingenieur van de mijn Maurits.
Gashouder
Een beeld uit de Spoorstraat van rond 1935 laat het oude en nieuwe Geleen van dat moment zien. Een paard met wagen voor oude boerderijen met op de achtergrond de gashouder van de mijn. De gashouder werd in 1944 in brand geschoten door de geallieerden.
Nog voor het boek gedrukt is zijn de eerste honderd bestellingen al binnen. Wanneer deel twee verschijnt is nog onduidelijk. „Misschien rond kerst volgend jaar?” oppert Hoogenboom.